Η θέση της γυναίκας

                                             

   Ο αγώνας για την ισότητα των δύο φύλων, είναι ένας από αυτούς που έχουν δοθεί (κι εξακολουθούν να δίνονται) στην ιστορία της ανθρωπότητας (βλέπε αγώνα κατά φυλετικών διακρίσεων, ανθρώπινα δικαιώματα κλπ).

   Η θέση της γυναίκας δεν ήταν πάντα ξεκάθαρη. Ανάλογα τον αιώνα, την εποχή, την περιοχή, βλέπουμε την γυναίκα είτε κλεισμένη σπίτι ή να δουλεύει στα χωράφια, συνήθως πάντως να κατέχει θέση υποδεέστερη του συζύγου και μια ζωή γεμάτη καταπίεση και χωρίς δικαιώματα. Ακόμα κι όταν ξεκίνησε να δουλεύει σε εργοστάσια, και μέχρι τα μέσα του 18ου αιώνα, η θέση της δεν άλλαξε καθόλου.

   Οι πρώτες αλλαγές φαίνονται το 1785 όταν  ιδρύθηκε η πρώτη επιστημονική κοινότητα για γυναίκες στο Μίντελμπουργκ, μια πόλη της Ολλανδικής Δημοκρατίας. Την ίδια περίοδο εκδόθηκαν επίσης εφημερίδες για γυναίκες. Αργότερα συσπειρώνονται και αρχίζουν να διεκδικούν ίσα εργατικά δικαιώματα με τους άνδρες, καλύτερες συνθήκες εργασίας, δικαίωμα ψήφου και γενικά ισότητα μεταξύ των δύο φύλων σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους. Έτσι έχουμε μια μεγάλη κινητοποίηση (που βάφτηκε με αίμα) στις 8 Μαρτίου 1857 στην Ν. Υόρκη από εργαζόμενες στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας, και μια μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση με σύνθημα «Ψωμί και Τριαντάφυλλα» το Φεβρουάριο του 1909, πάλι στη Ν. Υόρκη, στην οποία συμμετείχαν περίπου 20.000 εργάτριες. Ενώ από το 1900 συγκροτούν μερικά από τα μεγαλύτερα σωματεία στην Αμερική και δίνουν αγώνες (που καταστέλλονται βίαια) για τα δικαιώματά τους.

   Το 1910 στη 2^η Συνδιάσκεψη των Εργαζομένων Γυναικών στο Σοσιαλιστικό Συνέδριο της Κοπεγχάγης, η γερμανίδα Κλάρα Τσέτκιν, πρότεινε (και αποφασίστηκε) να ορισθεί η 8^η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα των Γυναικών και από τότε γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο. (Επίσημα καθιερώθηκε και από τον ΟΗΕ το 1975.)

   Ταυτόχρονα και σε άλλες χώρες δημιουργούνται διάφορες οργανώσεις που διεκδικούν ισότητα και ισονομία και δίνονται σημαντικές μάχες για να αποκτηθούν. Γυναίκες που άφησαν το όνομά τους παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές, όπως η Γαλλίδα Σιμόν Ντε Μποβουάρ τη δεκαετία του ‘60, η οποία πήγε ένα βήμα παραπέρα και προσπάθησε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που αντιμετωπίζονταν οι γυναίκες (φεμινιστικό κίνημα).

   Στην Ελλάδα, τον Μάιο του 1952 παραχωρήθηκαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα στις γυναίκες, ενώ μόλις τις τελευταίες δεκαετίες κατακτούνται ένα- ένα τα υπεύθυνα επαγγέλματα. Το άρθρο 4 παρ.2  του συντάγματος (ΦΕΚ 85/Α/18-4-2001) αναφέρει: «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις».

   Στην ιστοσελίδα της ευρωπαϊκής επιτροπής διαβάζουμε: «Η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών συγκαταλέγεται στις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανάγεται στο 1957, όταν η αρχή της ίσης αμοιβής για ίση εργασία περιλήφθηκε στη Συνθήκη της Ρώμης». Η στρατηγική για την ισότητα ήταν και το πρόγραμμα εργασίας της για την περίοδο 2010-2015, ενώ η πρόοδος καταγράφεται σε ετήσια βάση και παρουσιάζεται σε μια Έκθεση για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών.

   Μέσα σε όλα αυτά, αξιοσημείωτος και ο αγώνας που δίνεται για την εξάλειψη του φαινομένου της κλειτοριδεκτομής των γυναικών κάποιων χωρών, μιας επώδυνης πρακτικής που μπορεί να επιφέρει ακόμα και το θάνατο. Πράγματι, σε μερικές χώρες οι αντιλήψεις που επικρατούν για τις γυναίκες παραμένουν πολύ καταπιεστικές, σε σημείο που να προσκαλούν αίσθηση στην παγκόσμια κοινότητα.

   Η Γενική γραμματεία ισότητας των φύλων δημοσίευσε πρόσφατα έκθεση που επικαλείται στοιχεία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για την ισότητα, στα 145 κράτη που εξετάστηκαν. Σύμφωνα με αυτή, κι όσον αφορά τη χώρα μας, «η Ελλάδα καταλαμβάνει την 87η θέση στη γενική κατάταξη με επιμέρους διαφοροποιήσεις σε τομείς προτεραιότητας», ενώ στα γενικά συμπεράσματά της αναφέρει «σε μία δεκαετία οι ανισότητες λόγω φύλου μειώθηκαν σε ποσοστό μόλις 4%, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστούν άλλα 118 χρόνια για την πλήρη εξάλειψη του χάσματος, εάν συνεχιστεί ο ίδιος αργός ρυθμός προόδου (δηλαδή το 2133)».

 (Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Σαμιακόν Βήμα)